فوت صادرکننده چک چه اثری در پرداخت آن دارد؟

محمدعلی شبیری کارشناس ارشد فقه و حقوق جزا گفت: در صورتی که صادرکننده چک فوت کند، یا حساب شخص متوفی توسط ورثه مسدود شده یا هنوز اقدامی جهت مسدودی انجام نشده است. در این گزارش اثر فوت صادرکننده چک در پرداخت آن قابل مشاهده است.

وی ادامه داد: اگر حساب مسدود نشده باشد، از آنجایی که در زمان صدور چک، آن شخص زنده بوده و این تصمیم طبق اختیار وی گرفته شده، بانک می‌تواند قبل از حصر وراثت، تعیین ورثه و بررسی اموال متوفی، وجه چک را به دارنده پرداخت یا کارسازی کند. زیرا بر اساس ماده ۲۳۱ قانون امور حسبی، زمان پرداخت بدهی‌های مدت‌ دار متوفی (مانند چکی که تاریخ آن برای آینده است) بعد از فوت او حال و به ‌روز می‌شود؛ البته که به موجب ماده ۳۱۱ قانون تجارت، پرداخت چک نباید وعده داشته باشد و بانک‌ها باید با با داشتن موجودی در حساب متوفی، وجه چک را پرداخت کنند. در این گزارش اثر فوت صادرکننده چک در پرداخت آن قابل مشاهده است.

محمدعلی شبیری

شبیری افزود: اما اگر حساب مسدود باشد، نمی تواند چک را نقد کند و چک غیر قابل پرداخت می باشد؛ در این حالت می توان با طرح دعوای مطالبه وجه چک و درخواست صدور قرار تامین خواسته برای توقیف وجه چک در بانک، وجه مورد نظر را دریافت کرد.

وی خاطرنشان کرد: هرچند این نظریه خالی از ایراد نیست، چرا که می‌توان گفت با صدور چک مبلغ مزبور از مالکیت صاحب حساب خارج شده و به دارنده چک منتقل می‌شود، ولی رویه عملی بانک‌ها همان است که گفته شد.

چک چیست؟

چک سندی است تجاری که قانون‌گذار جهت تسریع امور تجاری، مزایایی برای دارنده آن در نظر گرفته و طبق قانون چک ممکن است در وجه حامل یا شخص معین یا به حواله کرد باشد و یا با امضاء پشت یا ظهر آن به دیگری منتقل شود. اما هنگامی که صادرکننده چک با خط کشیدن عبارت «به حواله‌کرد» در متن آن، پشت نویسی را از کسی که چک در وجه او صادر شده، سلب می‌کند و دریافت کننده هم با پذیرش چک موافقت خود را اعلام می‌کند. ‏