سوء پیشینه کیفری بعد از چند وقت پاک می شود؟

محمدعلی شبیری، کارشناس ازشد فقه و حقوق جزا گفت: یکی از مدارکی که نیاز است، افراد در بسیاری از مواقع مانند استخدام، اخذ جواز کسب، پروانه های شغلی و… ارائه کنند گواهی عدم سوء پیشینه کیفری است؛ حال اگر فردی دارای سوء پیشینه باشد این سابقه تا چند وقت در پرونده وی باقی می ماند؟ آیا همه محکومیت ها شامل به وجود آمدن سوء پیشینه می شود؟

محمدعلی شبیری

وی ادامه داد: سوء پیشینه کیفری در حالتی برای فرد ایجاد می شود که به صورت قطعی به یکی از مجازات های ذکر شده در قانون محکوم شده باشد و به موجب آن از برخی حقوق اجتماعی محروم می شود؛ محکومیت مؤثر کیفری، محکومیتی است که محکوم را به تبعِ اجرای حکم، از حقوق اجتماعی محروم می‌سازد. در چارچوب قوانین حقوقی، افراد در صورت ارتکاب برخی جرایم و فراخوانده شدن به دستگاه قضا، پس از محکومیت، علاوه بر مجازات جرم مربوطه، از حقوق اجتماعی نیز محروم می‌شوند. به عبارت دیگر، در برخی از انواع جرایم، مرتکب علاوه بر مجازات اصلی، به مجازات تبعی نیز محکوم می‌شود که نتیجه آن محرومیت از حقوق اجتماعی است.

مدت زمان باقی ماندن سوء پیشینه کیفری در سوابق

بر اساس ماده ۲۵ قانون مجازات اسلامی، محکومیت قطعی کیفری در جرائم عمدی، پس از اجرای حکم یا شمول مرور زمان، در مدت زمان مقرر در این ماده محکوم را از حقوق اجتماعی به عنوان مجازات تبعی محروم می‌کند:

الف- هفت سال در محکومیت به مجازات های سالب حیات (مجازات هایی که حقِ حیات را از مجرم سلب می‌کنند) و حبس ابد از تاریخ توقف اجرای حکم اصلی

ب- سه سال در محکومیت به قطع عضو، قصاص عضو در صورتی که دیه جنایت وارد شده بیش از نصف دیه مجنی علیه باشد، نفی بلد (تبعید) و حبس تا درجه چهار

پ- دو سال در محکومیت به شلاق حدی، قصاص عضو در صورتی که دیه جنایت وارد شده نصف دیه مجنی علیه یا کمتر از آن باشد و حبس درجه پنج

تبصره ۱- در غیر موارد فوق، مراتب محکومیت در پیشینه کیفری محکوم درج می‌شود لکن در گواهی‌های صادره از مراجع ذیربط منعکس نمی‌گردد مگر به درخواست مراجع قضائی برای تعیین یا بازنگری در مجازات

تبصره ۲- در مورد جرائم قابل گذشت در صورتی که پس از صدور حکم قطعی با گذشت شاکی یا مدعی خصوصی، اجرای مجازات موقوف شود اثر تبعی آن نیز رفع می‌شود.

تبصره ۳- در عفو و آزادی مشروط، اثر تبعی محکومیت پس از گذشت مدتهای فوق از زمان عفو یا اتمام مدت آزادی مشروط رفع می‌شود. محکوم در مدت زمان آزادی مشروط و همچنین در زمان اجرای حکم نیز از حقوق اجتماعی محروم می‌گردد.

مطابق قانون مجازات اسلامی، پس از گذشتن مدت زمان‌های مذکور، برای رفع اثر از محکومیت مؤثر کیفری و اعاده حیثیت، نیازی به مراجعه به دادگاه و دریافت حکم از دادگاه نیست و با اجرای حکم و منقضی شدنِ مدت زمانِ محرومیت شخص از حقوق اجتماعی، طی فرایندی اداری، موضوع به مراجع ذی ربط اعلام و از پیشینه کیفری فرد محکوم پاک می‌شود.